VI. The Cowardly Lion
Also available as a 📱narrow screen version, or for 🁰word-aligned analysis.
Alternative versions: English.
| No. | Quenya | Tengwar | Means |
|---|---|---|---|
| 1 | Quana sina lúmessë Valanna ar menendilyar páteáner ter i nelca tavasti. | | Ankoraŭ Doroteo kaj ŝiaj akompanantoj marŝis tra la densa arbaro. |
| I mallë hinna nánë vaina maldë tesarínen, mal sinar náner lio tupinë hessë olbainen ar lantanwë lasseli i aldaron, ar i patië lai lánë alima. | | La vojo ankoraŭ estis pavimita per flavaj brikoj, sed ili estis multe kovritaj de sekaj branĉoj kaj mortaj folioj de la arboj, kaj la marŝado tute ne estis facila. | |
| 2 | Enger nótimë aiwi sina sattassë i taureo, pan aiwi tyasir panta restassë yassë eä laca árë. | | Malmultaj birdoj estis en tiu parto de la arbaro, ĉar birdoj amas la nekovritan terenon kie estas multa sunlumo; |
| Mal lúlissen tullë núra yarra aitë hráva celvo cuvina imbë i aldar. | | sed fojfoje aŭdiĝis malaltatona muĝo de iu sovaĝa besto kaŝiĝinta inter la arboj. | |
| Sinë hlonéli tyarner i netteva hón tompa lintië, pan únessë ista mana carnë tai; mal Ilwë sintë, ar patanë areä ar' Valannava permë, ar únë hu millumë. | ; | Tiuj sonoj rapidbatigis la koron de la knabineto, ĉar ŝi ne sciis ilian kaŭzon; sed Toto sciis, kaj li marŝis proksime al la flanko de Doroteo kaj eĉ ne bojis responde. | |
| 3 | “Mallë anda nauva,” i hína maquentë i Latúcen Ornenduren, “nó menilvë et i taurello?” | | “Kiom longe daŭros,” la infano demandis al la Stana Lignohakisto, “ĝis ni estos ekster la arbaro?” |
| 4 | “Uinyë ista quetë,” nánë i hanquenta, “pan allumë anaiën Laimarilinonessë. | | “Mi ne scias,” estis la respondo, “ĉar mi neniam estis en la Smeralda Urbo. |
| Mal atarinya lendë tanna ellumë, yá nánen yondo, ar eques i ná anda mentië ter raxeä restassë, anahtai amna i osto yassë Óþ marë i restassë ná vanima. | | Sed mia patro iris tien iam, kiam mi estis knabo, kaj li diris ke la vojo estas longa tra danĝera tereno, kvankam proksime al la urbo kie Oz loĝas la lando estas bela. | |
| Mal uinyë þorya lan samin millo-calpanya, ar munta polë hyanë i Corcurco, an elyë colë timbarelyassë i tehta miqueo i Manë Curunio, ar ta varyauva lye harnalello.” | | Sed mi ne timas dum mi havas mian oleujon, kaj nenio povas damaĝi la Birdotimigilon, kaj sur via frunto estas la marko de la kiso de la bona Sorĉistino, kaj tio protektos vin.” | |
| 5 | “Mal Ilwë!” equë i vendë ñormerila. | | “Sed Toto!” diris la knabino malkviete; |
| “Mana varyauva se?” | | “kio protektos lin?” | |
| 6 | “Möa inquen inwet varya sé lan raxë eä sen,” hanquentë i Latúcen Ornendur. | | “Ni mem devos protekti lin, se estos danĝero por li,” respondis la Stana Lignohakisto. |
| 7 | Vin yá quentes, rúcima rávë tullë i taurello, ar i neuna þenwassë túra Rauro campë mina i mallë. | | Tuj kiam li parolis, aŭdiĝis terura muĝo el la arbaro, kaj la postan momenton granda Leono saltis sur la vojon. |
| Erya pótoryo palpenen carnes i Corcurco uþquerë i malleo cimbanna, ar tá pentes i Latúcen Ornendurenna maicë raccaryanen. | | Per unu piedbato li ĵetis la Birdotimigilon ĉirkaŭturniĝantan ĝis la rando de la vojo, kaj post tio li frapegis la Stanan Lignohakiston per siaj akraj ungoj. | |
| Mal, aitaila i Rauro, únes polë sarë i latúcen, anahtai i Ornendur talantë i mallenna ar cainë quilda. | | Sed, surprize al si, li ne damaĝis la stanon, kvankam la Hakisto falis sur la vojon kaj kuŝis senmove. | |
| 8 | Níca Ilwë, sí yá engë sen cotto na nevë, nornë i Rauronna, ar i túra hravan apantanë antorya naciën i ruo, yá Valanna, þosseä i qualtauvanë Ilwë, ar úcimila raxë, alacantë póna ar piltiénë i Rauro nengwiryassë ta turcavë ve pollë, lan holtunes: | | Malgranda Toto, ĉar nun estis videbla malamiko, kuris bojante al la Leono, kaj la granda besto malfermis sian buŝon por mordi la hundon. Doroteo, timante ke Toto mortos, kaj sen atento al danĝero, kuris antaŭen kaj frapis la nazon de la Leono kiel eble plej forte, dum ŝi kriis: |
| 9 | “Áva verya nacë Ilwë! Eë möa elyen naitya intyë, alta hravan ve elyë, náciéla almelóra níca röa!” | | “Vi ne aŭdacu mordi Toton! Vi devus honti, granda besto kia vi, mordi povran malgrandan hundon!” |
| 10 | “Únen nacë se,” equë i Rauro, lan psarnes nengwirya pótoryanen yassë Valanna pétiénë sa. | | “Mi ne mordis lin,” diris la Leono, per sia piedo frotante la parton de la nazo kiun frapis Doroteo. |
| 11 | “Únel, mal nével,” nanhanquentes. | | “Ne, sed vi provis,” ŝi respondis kolere. |
| “Nalyë rië höa úverya.” | | “Vi estas nur granda malkuraĝulo!” | |
| 12 | “Istanyes,” equë i Rauro, carya lingaila naityana. | | “Mi scias,” diris la Leono, klinante la kapon pro honto. |
| “Illumë isintiënyes. | | “Mi de ĉiam scias. | |
| Mal mallë ecë nin nanya ná sa?” | | Sed kiel mi povas ne esti malkuraĝa.” | |
| 13 | “Uinyë ista, tancavë. | | “Nu mi certe ne scias. |
| Horro palpiëlyan sañquanta nero, ve i almelóra Corcurco!” | | Kaj vi batis pajloplenan homon, la povran Birdotimigilon!” | |
| 14 | “Nás sañquanta?” maquentë i Rauro aitaina, lan cendanessë i nampes i Corcurco ar sestanesses talyatsë, lan maxatanesses cantanna ata. | | “Ĉu li estas plenigita per pajlo?” demandis la Leono surprizite, dum li rigardis ŝin levi la Birdotimigilon kaj restarigi lin sur liaj piedoj kaj reĝustigi lian formon. |
| 15 | “Aþahanyë nás sañquanta,” hanquentë Valanna, ye hinna nánë ruxa. | | “Kompreneble li estas plena de pajlo,” respondis Doroteo, kiu ankoraŭ koleris. |
| 16 | “Ta ná yaro lanantes tallë aþcarë,” equë i Rauro. | | “Tial li renversiĝis tiom facile,” komentis la Leono. |
| “Cenë se os·querë tallë, aitanë ni. | | “Min mirigis vidi lin ĉirkaŭturniĝi tiel. | |
| Ma i ollë ná sañquanta aryë?” | | Ĉu ankaŭ la alia estas pajloplena?” | |
| 17 | “Lá,” equë Valanna, “issë carina latúcenwen.” Ar alyanes i Ornendur tarë ata. | | “Ne,” diris Doroteo, “li konsistas el stano.” Kaj ŝi helpis la Hakiston restariĝi. |
| 18 | “Ta ná yaro amna carnes nappanyar alaicë,” equë i Rauro. | | “Tial li preskaŭ malakrigis miajn ungojn,” diris la Leono. |
| “Yá nyasseltë anat i latúcen sa tyarnë helca irië menë ter cattanya. | | “Kiam ili komencis grati la stanon mi sentis malvarmon suben kuri laŭ mia dorso. | |
| Mana ná tana níca laman yan nalyë tallë méla?” | | Kiu estas tiu malgranda besto kiun vi tiom amas?” | |
| 19 | “Issë röanya, Ilwë,” hanquentë Valanna. | | “Li estas mia hundo, Toto,” respondis Doroteo. |
| 20 | “Ma nás carina latúcenen, hya sañquanta?” maquentë i Rauro. | | “Ĉu li konsistas el stano aŭ estas plena de pajlo?” demandis la Leono. |
| 21 | “Yola. | | “Nek stano nek pajlo. |
| Issë ná—ná—ná hráveä röa,” equë i vendë. | | Li estas--estas--viandohundo.” | |
| 22 | “A! Nás aia laman ar nemis naitië pitya, sí yá itíriën se. | | “Ho! Li estas kurioza besto, kaj aspektas ege malgranda, kiam mi nun rigardas lin. |
| Alquen þeluva nacë tallë pitya engwë, hequa úverya ve ní,” cacarranë i Rauro naireä. | | Neniu alia volus mordi tian etulon, nur malkuraĝa mi,” | |
| 23 | “Mana carë lye ná úverya?” maquentë Valanna, tirila i túra hravan elmendanen, pan nánes ta alta ve níca rocco. | | “Kio malkuraĝigis vin?” demandis Doroteo, miroplene rigardante la grandan beston, ĉar li estis granda kiel malgranda ĉevalo. |
| 24 | “Nás ñulma,” hanquentë i Rauro. | | “Estas mistero,” respondis la Leono. |
| “Quisteän i nónen taitë. | | “Mi supozas ke mi naskiĝis tia. | |
| Ilyë hyanë celvar i tauressë aþahanyë nóquistar i inyë verya, pan ildomë sanar í Rauro ná i Hravanion Aran. | | Ĉiuj aliaj bestoj en la arbaro kompreneble supozas ke mi estas kuraĝa, ĉar ĉie oni kredas ke la Leono estas la Reĝo de Bestoj. | |
| Parnen i qui rávanen lai romya san ilya coireä engwë olanë þosseä ar mennë et meninya. | | Mi trovis ke se mi muĝas tre laŭte, ĉiu vivanto estas timigata kaj forkuras de mi. | |
| Quiquië túven nér, lio þoronyen; mal rië ráven sen, ar illumë hónóriës ta lintië ve polis menë. | ; | Kiam ajn mi renkontis homon mi multe timis; sed mi nur muĝegis je li, kaj li ĉiam forkuris kiel eble plej rapide. | |
| Quíta i andamundar ar i rimpirávi ar i morcor néver mahta nin, inyë imni hónóriévanë—Nanyë tallë úverya; mal vin éya hlariltë ni ravila, ilyë ricintë hó-menë nillo, ar aþahanyë aþanyë autaitalta.” | ; | Se la elefantoj kaj la tigroj kaj la ursoj decidus batali kontraŭ min, mi mem forkurus--tiom malkuraĝa mi estas; sed tuj kiam ili aŭdas min muĝegi ili ĉiuj penas foriri de mi, kaj kompreneble mi akceptas tion.” | |
| 25 | “Mal ta lá mára. | | “Sed tio estas malĝusta. |
| I Hravanion Aran maura lá úverya,” equë i Corcurco. | | La Reĝo de Bestoj ne estu malkuraĝa,” diris la Birdotimigilo. | |
| 26 | “Istanyes,” hanquentë i Rauro, psarila nië hendyallo i pimperyo mentenen. | | “Mi scias tion,” respondis la Leono, viŝante larmon de sia okulo per la pinto de sia vosto. |
| “Nás velca nairenya, ar carë coiviënya lai angayanda. | | “Tio multege malĝojigas min, kaj tre malfeliĉigas mian vivon. | |
| Mal illumë eä raxë, hominya yesta tompë lintië.” | | Sed kiam ajn estas danĝero, mia koro komencas rapide bati.” | |
| 27 | “Ai lyen homo hlívë,” equë i Latúcen Ornendur. | | “Eble vi suferas pro kormalsano,” diris la Stana Lignohakisto. |
| 28 | “Nai ná,” equë i Rauro. | | “Eble,” diris la Leono. |
| 29 | “Qui samilyë,” cacarranë i Latúcen Ornendur, “en möa lyen alarya, pan sa iltana i samil hón. | | “Se tiel,” pludiris la Stana Lignohakisto, “ĝoju, ĉar tio pruvas ke vi havas koron. |
| Tarmenyassë, penin hón; san uinyë polë cainu homo hlívessë.” | ; | Rilate al mi, mi ne havas koron, do mi ne povas suferi pro kormalsano.” | |
| 30 | “Nai,” equë i Rauro úviénen, “quíta pénan hón san lauva úverya.” | | “Eble,” diris la Leono penseme, “se mi ne havus koron al mi ne mankus kuraĝo.” |
| 31 | “Samilyë sanar?” maquentë i Corcurco. | | “Ĉu vi havas cerbon?” demandis la Birdotimigilo. |
| 32 | “Tallë quistan. | | “Mi supozas ke jes. |
| Allumë itíriën na cenë,” hanquentë i Rauro. | | Mi neniam rigardis en mian kapon por informiĝi,” | |
| 33 | “Léleän i Túra Óþonna, na cesta sen na anta nin so,” equë i Corcurco, “pan carinya ná sañquanta þardenen.” | | “Mi iras al la Granda Oz por peti lin doni al mi cerbon,” komentis la Birdotimigilo, “ĉar mia kapo estas plena de pajlo.” |
| 34 | “Ar inyë cestauva sen anta nin hón,” equë i Ornendur. | | “Kaj mi iras por peti lin doni al mi koron,” diris la Stana Lignohakisto. |
| 35 | “Ar inyë cestauva sen nanwenta Ilwë ar inyë Hyarveästanna,” napannë Valanna. | | “Kaj mi iras por peti lin resendi Toton kaj min al Kansas,” aldonis Doroteo. |
| 36 | “Ma sanalyë i nai ecë Óþen anta nin verië?” maquentë i Úverya Rauro. | | “Ĉu vi kredas ke Oz povus doni al mi kuraĝon?” demandis la Malkuraĝa Leono. |
| 37 | “Oveä aþcarë ve ecë sen anta nin sanar,” equë i Corcurco. | | “Egalfacile kiel doni al mi cerbon,” diris la Birdotimigilo. |
| 38 | “Hya anta nin hón,” equë i Latúcen Ornendur. | | “Aŭ doni al mi koron,” diris la Stana Lignohakisto. |
| 39 | “Hya nanwenta ni Hyarveästanna,” equë Valanna. | | “Aŭ resendi min al Kansas,” diris Doroteo. |
| 40 | “San, qui ú avaldë, inyë menuva olyë,” equë i Rauro, “pan coiviënya ná aqua la·cólima ú nihto veriéno.” | | “Do, se vi konsentos, mi akompanos vin,” diris la Leono, “ĉar mia vivo estas netolerebla sen iom da kuraĝo.” |
| 41 | “Nauval ammaitulya,” hanquentë Valanna, “pan alyauval hapë haira i hyanë hróvë hravani. | | “Vi estos tre bonvena,” respondis Doroteo, “ĉar vi helpos forteni la aliajn sovaĝajn bestojn. |
| Nemë nin i intë é amúverya epë ni qui laviltë lyen þosta te tallë aþcarë.” | | Ŝajnas al mi ke ili nepre estas pli malkuraĝaj ol vi se ili lasas vin tiom facile timigi ilin.” | |
| 42 | “Naitië naltë,” equë i Rauro, “mal ta ui tyarë ni ambë verya, ar lan istan i nanyë úverya, nauvan naireä.” | | “Efektive tiel estas,” diris la Leono; “sed tio ne plikuraĝigas min, kaj dum mi scios ke mi estas malkuraĝa mi restos malfeliĉa.” |
| 43 | San ata i níca otornië patunë i mentiënna, i Rauro aranaitevë telcontaila arë Valannan. | | Do denove la malgranda grupo rekomencis sian marŝadon, la Leono marŝis elegante apud Doroteo. |
| Ilwë minya munnë sina sinya menendil, pan únes polë etsenë yallë amna i Rauro túra anca máliévanë se. | | Toto ne aprobis la novan kamaradon, unue, ĉar li ne povis forgesi ke li estis preskaŭ manĝita per la grandaj makzeloj de la Leono; | |
| Mal apa lúmë olanes ambë aþiëssë, ar silumë Ilwë ar i Úverya Rauro óliéner nildu málot. | | sed post iom da tempo li plitrankviliĝis, kaj baldaŭ Toto kaj la Malkuraĝa Leono fariĝis bonaj amikoj. | |
| 44 | Ter tana aureo lemma, únë eä hyana veryandë ya hastanë i mentiëlto rainë. | | Dum la cetero de tiu tago okazis neniu alia aventuro kiu ĝenis la pacon de la marŝado. |
| Ellumë, é, i Latúcen Ornendur pantë norrámanna ye lolóceánë arë i mallë, ar qualtanë i almelóra míwa engwë. | | Estas vere ke, unufoje, la Stana Lignohakisto paŝis sur skarabon kiu rampadis laŭ la vojo, kaj mortigis la povran besteton. | |
| Si carnë i Latúcen Ornendur lai angayanda, pan nánes illumë añcimbailë na ui harna aitë coina veo; ar lan patanes ener, nínes niéli naireo ar apanainiéo. | ; | Tio multe malfeliĉigis la Stanan Lignohakiston, ĉar li ĉiam zorgoplene evitis damaĝi iun ajn vivanton; kaj dum li marŝis li ploris plurajn larmojn pro malĝojo kaj bedaŭro. | |
| Sinë niër sirinyer tairavë tal antaryassë ar lanna i ancaryo querendi, ar tassë carneltë aumatina. | | Tiuj larmoj fluis malrapide sur lia vizaĝo kaj trans la ĉarnirojn de lia makzelo, kaj tie ili rustiĝis. | |
| Yá Valanna silumë maquentë sen maquetta, i Latúcen Ornendur únë polë apanta antorya, pan ancarya náner tulca aumatina uo. | | Kiam Doroteo post nelonge demandis ion al li, la Stana Lignohakisto ne povis malfermi la buŝon, ĉar liaj makzeloj estis rigidaj pro rusto. | |
| Si lio þostanë se ar carnes linë lengi Valannanna na alya se, mal únes polë hanya. | | Li multe ektimis pro tio kaj gestis al Doroteo ke ŝi helpu lin, sed ŝi ne povis kompreni. | |
| I Rauro yú nánë céþula pá mana hranga. | | La Leono ankaŭ estis perpleksa pro nescio pri kio okazis. | |
| Mal i Corcurco nampë i millo-calpa Valanno vircolcallo ar milihintë i Ornenduro anca, tall' en apa þenwali polles quetë ta mai ve fai. | | Sed la Birdotimigilo prenis la oleujon el la korbo de Doroteo kaj oleis la makzelojn de la Stana Lignohakisto, kaj post kelkaj momentoj li parolis same kiel antaŭe. | |
| 45 | “Si saitauva nin parandë,” eques, “tiriën yassë patin. | | “Mi lernu per tio,” diris li, “nepre rigardi kien mi paŝas. |
| Pan qui qualtauvan enta nyelexë hya norráma, tancavë en nítuvan ata, ar nítië carë aumatina ancanya tall' en uinyë polë quetë.” | | Ĉar se mi mortigus alian insekton aŭ skarabon mi nepre denove plorus, kaj plorado rustigas miajn makzelojn tiel ke mi ne povas paroli.” | |
| 46 | Tó patanes lai añcimbaila, ó hendyat i mallenna, ar yá cennes pitya mótaila pímótar pantes han sa, itan uiúvanes hyanë sa. | | Post tio li zorge marŝadis rigardante konstante la vojon, kaj kiam li vidis etan formikon laboradi sur la vojo li superpaŝis por ne damaĝi ĝin. |
| I Latúcen Ornendur sintë lai mai i pennes hón, ar etta lio cimbanes i allumë nánes naiceä hya ondóreä man. | | La Stana Lignohakisto bone sciis ke li ne havas koron, kaj tial li tre zorgis neniam esti kruela aŭ malafabla kontraŭ io ajn. | |
| 47 | “Eldë lië ó hón,” eques, “samir ma ya tulya le, ar ecë len allumë úcarë; mal penin hón, ar saro möa nin ná lai añcimbaila. | ; | “Vi, kiuj estas homoj kun koroj,” li diris, “havas gvidilon, kaj tial ne necesas agi maljuste; sed mi ne havas koron, do mi devas esti tre zorgema. |
| Yá Óþ anta nin hón, aþahanyë úvan cimba sillë lio.” | | Kiam Oz donos al mi koron, kompreneble mi ne bezonos tiom zorgi.” |