XXI. The Lion Becomes the King of Beasts
Also available as a 📱narrow screen version, or for 🁰word-aligned analysis.
Alternative versions: English.
| No. | Quenya | Tengwar | Means |
|---|---|---|---|
| 1 | Apa renteltë tal i silcemna ramballo, i ranyari túver i náneltë úmara nóressë, quanta loxorínen ar mottoinen ar tupina halla, þaura salquenen. | | Atinginte la malsupron de la porcelana muro, la marŝantoj trovis sin en malagrabla lando, plena de marĉoj kaj kovrita de alta fiherbaro. |
| Nánë urda pata pen lanta mina loxunquë lattar, pan i salquë nánë tallë nelca i sa cúvë te cenello. | | Estis malfacile marŝi longe sen fali en kotoplenajn truojn, ĉar la herbaro estis densega kaj kaŝis ilin. | |
| Aimanen, añcimbaila ciliénen menelto, lendeltë varna ener mennai ananyeltë ronda hún. | | Tamen, zorgante pri sia marŝado ili sukcesis sekure atingi solidan teron. | |
| Mal sís i restassë nemnë amahráva epë umman fai, ar apa anda ar ampenda patië ter i nuñgaldas mittaneltë enta taurë, yassë i aldar náner amaltë ar anhaurë epë illi yai ecéniëltë fai. | | Sed ĉi tie la lando ŝajnis eĉ pli sovaĝa, kaj post longa enuiga marŝado tra la herbaĵaro ili eniris alian arbaron, kie la arboj estis pli grandaj kaj pli malnovaj ol ĉiuj kiujn ili ĝis tiam vidis. | |
| 2 | “Sina taurë ná ilvanávë maira,” etequentë i Rauro, ostirila alasseä. | | “Jen arbaro vere belega,” deklaris la Leono, ĉirkaŭrigardante ĝojoplene; |
| “Allumë ecéniën ambë vanima nómë.” | | “neniam mi vidis pli belan lokon.” | |
| 3 | “Nemnes lumba,” equë i Corcurco. | | “Iom deprima,” diris la Birdotimigilo. |
| 4 | “Ú nit taitë,” hanquentë i Rauro. | | “Tute ne,” respondis la Leono; |
| “nai tyasuvan marë sinomë quana coiviënyassë. | | “Mi volonte loĝus ĉi tie dum la tuta vivo. | |
| Á cenë yallë maxë i parcë lassi nár nu talityat ar yallë tiuca ar laica i lóma ya himya sinë yárë aldar. | | Rimarku la molecon de la sekaj folioj sub la piedoj kaj la riĉecon kaj verdecon de la musko kroĉiĝinta al la malnovaj arboj. | |
| Tancavë lana hravan polë merë ambë fastima mar.” | | Certe neniu sovaĝa besto povus deziri pli plaĉan hejmon.” | |
| 5 | “Nai eär hravalli i tauressë sí,” equë Valanna. | | “Eble nun estas sovaĝaj bestoj en la arbaro,” diris Doroteo. |
| 6 | “Quistan i eär,” hanquentë i Rauro, “mal uinyë cenë lana teo os sís.” | | “Verŝajne jes,” respondis la Leono; “kvankam mi neniun vidas ĉirkaŭmarŝanta.” |
| 7 | Pataneltë ter i taurë mennai olanë acca morë na lelya ener. | | Ili marŝis tra la arbaro ĝis fariĝis tro mallume por plia marŝado. |
| Valanna ar Ilwë ar i Rauro cainuner na lorë, lan i Ornendur ar i Corcurco hempë tiris tun situnen. | | Doroteo kaj Toto kaj la Leono kuŝiĝis por dormi, dum la Hakisto kaj la Birdotimigilo gardis ilin, kiel kutime. | |
| 8 | Yá tullë amaurë, ata patuneltë. | | Post la mateniĝo ili rekomencis marŝi. |
| Nó léliéneltë palan hlasseltë núra omië, ve linë hrávë celvaiva yarriéo. | | Antaŭ ol ili marŝis grandan distancon ili aŭdis mallaŭtan sonon, kiel de la muĝetado de multaj sovaĝaj bestoj. | |
| Ilwë nicë sisinquë, mal hyanaron alquen nánë þóreánë, ar cacarraneltë ara i mai-patina vata mennai tulleltë latyanna tavastessë, yassë hravalli tuxar ilya nostaléo ócómiéner. | | Toto ploretis iom sed neniu el la aliaj timis kaj ili plu laŭiris la multe uzitan vojeton ĝis ili atingis malferman lokon en la arbaro, en kiu estis kunen venintaj centoj da ĉiuspecaj bestoj. | |
| Enger rimpirávéli ar andamundar ar morcor ar ñarmor ar rusqui ar ilyë hyanar i celvaron ingolello, ar ter þenwa Valanna þoronyë. | | Estis tigroj kaj elefantoj kaj ursoj kaj vulpoj kaj lupoj kaj ĉiu alia ebla besto, kaj dummomente Doroteo timis. | |
| Mal i Rauro rastanë í celvar cáraneltë omentië, ar namnë o nurruyelta ar yarriëlta i náneltë alta tarastiëssë. | | Sed la Leono klarigis ke la bestoj diskutas, kaj laŭ ilia kriado kaj muĝado li supozas ke ili sentas gravan minacon. | |
| 9 | Lan quentes, nótimë i hravanion hententanë se, ar ú-pusto i alta ocombë olanë quilda vequi luhtúnen. | | Dum li parolis pluraj bestoj ekrimarkis lin, kaj tuj la tuta bestaro eksilentis kvazaŭ pro magio. |
| I amalta i rimpirávion tullë tenna i Rauro ar cúvë, an eques: | | La plej granda tigro venis al la Leono kaj klinis sin, dirante, | |
| 10 | “Alla, A Hravanion Aran! Utúliël mára lúmessë na mahta cottolva ar tulya sérë taureo ilyë celvannar ata.” | | “Bonvenon, Reĝo de Bestoj! Vi venis bontempe por batali kontraŭ nian malamikon kaj revenigi pacon al ĉiuj bestoj de la arbaro.” |
| 11 | “Mana tarastiëlda?” maquentë i Rauro quilda. | | “Kio ĝenas vin?” demandis la Leono trankvile. |
| 12 | “Elmë ilyë ordainë,” hanquentë i rimpira, “ló valca cotto ye utúlië lanéya sina taurenna. | | “Nin ĉiujn minacas,” respondis la tigro, “feroca malamiko kiu lastatempe venis en ĉi tiun arbaron. |
| Nás ar·haura ulundo, ve velca ungol, ó pulco ta alta ve andamunda ar telqui ta andë ve alda-pulco. | | Ĝi estas giganta monstro, kvazaŭ granda araneo, kun korpo tiel granda kiel de elefanto kaj kruroj longaj kiel de arbotrunko. | |
| Samis sinë andë telqui toldo, ar lan i ulundo lolóca ter i taurë, mapas celva telcunen ar lucis se antoryanna, yassë matisses ve ungol matis pupso. | | Ĝi havas ok tiajn longajn krurojn, kaj dum la monstro rampas tra la arbaro li kaptas beston per kruro kaj tiras ĝin al sia buŝo, kie li manĝas ĝin samkiel araneo manĝas muŝon. | |
| Elmeo lana ná varna lan sina valca veo coita, ar paniénelmë omentië na þanta manen varya immë yá tullel os me.” | | Neniu el ni estas sekura dum tiu feroca besto vivas, kaj ni okazigis kunvenon por decidi kiel prizorgi nin kiam vi venis inter nin.” | |
| 13 | I Rauro sannë ter þenwa. | | La Leono pensis dummomente. |
| 14 | “Ma eär hyanë rauri sina tauressë?” maquentes. | | “Ĉu loĝas aliaj leonoj en ĉi tiu arbaro?” li demandis. |
| 15 | “Ú; enger nótimar, mal i ulundo amátië ilyë te. | ; | “Ne; ja ekzistis kelkaj, sed la monstro manĝis ilin ĉiujn. |
| Ar, entë, inteo lana amna tallë alta ar verya ve lye.” | | Kaj, krome, estis neniu inter ili eĉ iomete tiom granda kaj brava kiel vi.” | |
| 16 | “Qui teltan cottolda, ma san cúvaldë tal nin ar nuruvaldë ni ve i Taureo Aran?” maquentë i Rauro. | | “Se mi senvivigos vian malamikon ĉu vi klinos vin antaŭ mi kaj obeos min kiel la Reĝon de la Arbaro?” demandis la Leono. |
| 17 | “Caruvalmë ta alasseä,” hanquentë i rimpira; ar ilyë hyanë hravani ráveltë túreä rávenen: “Caruvalmë!” | ; | “Volonte ni faros tion,” respondis la tigro, kaj ĉiuj aliaj bestoj tie muĝegis per forta voĉo: “Nepre jes!” |
| 18 | “Massë ná sina velca ungolelya sí?” maquentë i Rauro. | | “Kie estas tiu granda araneo via nun?” demandis la Leono. |
| 19 | “Entassë, imbë i nornoli,” equë i rimpira, leptentaila hyapótoryanen. | | “Tie for, inter la kverkarboj,” diris la tigro, indikante per sia antaŭpiedo. |
| 20 | “Á cimba mai sinë málonyar,” equë i Rauro, “ar menuvan ú-pusto mahta i ulundo.” | | “Bone prizorgu ĉi tiujn amikojn miajn,” diris la Leono, “kaj mi tuj iros kontraŭbatali la monstron.” |
| 21 | Eques menendilyain namárië ar patunes valateä öa na carë mahtalë ó i cotto. | | Li diris “Ĝis revido” al siaj kamaradoj kaj formarŝis fiere por kontraŭbatali la malamikon. |
| 22 | I velca ungol caiteánë lorna yá i Rauro túvë se, ar nemnes tallë úvanima i cottorya ama·quernë nengwirya uhtaila. | | La granda araneo dormis kiam la Leono trovis ĝin, kaj ĝi aspektis tiom malbela ke ĝia malamiko suprenturnis sian nazon naŭzite. |
| Telcuryar náner faren ta andë ve ya i rimpira quétiénë, ar pulcorya tupina norna ñolya loxenen. | | Ĝiaj kruroj ja estis longegaj kiel diris la tigro, kaj ĝia korpo kovrita de densa nigra hararo. | |
| Sámes alta anto, ó carcanë mixë nelcelion andenen talo; mal carya nánë limina i hlumba pulconna langonen ta fimbë ve riccíva quilitsë. | ; | Ĝi havis grandan buŝon, kun aro da akraj dentoj duonan metron longaj; sed ĝian kapon ligis al la dika korpo kolo maldika kiel la talio de vespo. | |
| Si ánë i Rauron hiuma os i arya lé na nalanta i veo, ar pan sintes, mahta se yá lorna nánë aþcárima epë yá coiva, carnes alta capië ar nunyë téravë i ulundova cattassë. | | Tio indikis al la Leono la plej bonan manieron ataki la beston, kaj ĉar li sciis ke estas pli facile ataki ĝin kiam ĝi dormas ol dum ĝi estas veka, li saltegis kaj rekte trafis la dorson de la monstro. | |
| Tá, lungo pótoryo erinqua hantanen, quavë sorinë maicë nappalínen, ciltanes i ungolwa cas pulcoryallo. | | Per unu batego de sia peza piedo, armita per akraj ungoj, li batis la aranekapon de ĝia korpo. | |
| Campes tal, ar cendanesses mennai i andë telqui hauner vepta, yá sintes i hye nánë faren qualin. | | Desaltinte, li rigardis ĝis la longaj kruroj ĉesis moviĝadi, kaj li sciis ke nun ĝi estas tute morta. | |
| 23 | I Rauro nannë i latyanna yassë i taureo hravani láreáner sen ar quentë valateä: | | La Leono reiris al la malfermaĵo kie la bestoj de la arbaro atendas lin kaj diris fiere, |
| 24 | “Ú en maura elden þorya cottolda.” | | “Vi ne plu bezonas timi vian malamikon.” |
| 25 | Tá i hravani cúver i Rauron ve Aranelta, ar vestanes entulë ar cunya te éya Valanna nánë varna menyassë Hyarveästanna. | | Ĉiuj bestoj klinis sin antaŭ la Leono, nomante lin Reĝo, kaj li promesis reveni kaj regi ilin tuj kiam Doroteo estos definitive veturanta al Kansas. |